Тооруктуг долгай Таңдым
Долганзымза, тодар-ла мен
деп тыва кижи ырлап, оран-таңдызының кат-тооруун чыып, ону чемге ажыглап, тодуп чораан.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол: «Чижек санаашкыннар-биле алырга, оран-таңдывыстың кат-чимис байлааның чүгле бир хуузун ажыглап турар бис. Томск областты алыр болза, бойдус байлааның курлавырын болбаазырадыр ажыл-агыйның улуг адыры тургустунган. Муң-муң кижилерни ында хаара туткан. А Тываның чайгаар үнген кат-чимизиниң курлавыры ол девискээрден канчап-даа эвээжевес.
Республиканың девискээриниң чартыы – арга-арыг. Тываның чурттакчыларының чартыы арга-арыглыг черлерде азы ооң чоогунда чурттап турар. Тываның тайга-таңдызында чылдың-на 15 тонна хире пөш тооруунуң, 3 муң тонна киш-кулааның, оон эвээш эвес инек-карааның болгаш көк-каттың дүжүдү үнүп турар. Эм оъттарны 7,5 муң тонна чедир чыып ап болур» – деп бодунуң блогунда бижээн.
Найысылал Кызыл хоорайга кат-чимис, тоорук болбаазырадыр комплекс бо чылдың төнчүзүнге чедир тударын, Чеди-Хөл, Таңды, Бии-Хем Тес-Хем, Тожу, Каа-Хем, Тере-Хөл болгаш Улуг-Хем кожууннарда кат-чимис, тоорук чыып турар тус черниң чурттакчыларындан оран-таңдының дүжүдүн хүлээп алыр пунктулар четкизин тургузарын Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызынга дааскан.
Тывада «Вавиол» компания төлевилелди боттандырып чорудар. Амгы үеде бо компания бойдус байлаан болбаазырадырынга херек дериг-херекселди садып ап, оларны тургузар бажың-балгатты септеп турар.
Төлевилелди боттандырарынга 70 сая рубльди Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезининиң амы-хууда программазының акша-хөреңгизинден чарыгдаар. Бойдус байлаан болбаазырадыр бүдүрүлгеге 57 ажылчыннар доктаамал ажылдаарын, сезоннуг ажылдарга 30 муңдан эвээш эвес кижилерни хаара тударын планнаан.
«Бо төлевилелде кол чүүл – тус черниң чурттакчыларының оран-тандызындан доктаамал орулгалыг болуру. Кат-тоорук чыггаш – 250 муң рубль, ары чигири бүдүргеш – 600 муң ажыг рубльди ажылдап ап болур” – деп, Шолбан Кара-оол санап турар.
ТуваМедиаГрупп
