Тываның Баштыңының албан-хүлээлгезин күүседип турар Владислав Ховалыг Москва хоорайга сургакчылаашкынының түңнелдерин журналистерге дыңнаткан.
– Электри энергиязы чокта республика канчап-даа бурунгаар хөгжүп шыдавас. Ынчангаш Россияның Чазааның даргазының оралакчызы Александр Новак-биле электри энергиязының айтырыын шиитпирлээр дээш ужуражып чугаалаштывыс. Бо айтырыгны үш дугаар немелде шугум «Шушенск-опорная» дузалал станциязындан Туран болгаш Каа-Хем таварты Кызыл уунче киирип, шиитпирлеп болур арга бар. Бо төлевилелди боттандырып тура, немей 130 мегаватты ап болур арагавыс бар» – деп, В. Ховалыг чугаалаан.
Электри энергияның чедишпезиниң хараазы-биле регионда улуг инвестициялыг төлевилелдер боттандырары болдунмайн турар. Ылаңгыя тудуг адырынга байдал нарыыдай бээр. Тудуг талазы-биле Кызыл хоорайга 45 мегаватт электри энергиязы чедишпейн турар.
Улуг инвестициялыг төлевиледерни боттандырарынга 85 мегаватт электри энергиязы чедишпейн турар. Ниитизи-биле немелде электри энергиязы кииреринге 24 миллиард рубль херек. Ам бо хүнде Турандан Каа-Хем биле Кызыл дузалал станицязынга чедир шугум тударынга 7 сая рубль тып алыры арткан. А артканын аңгы-аңгы инвестициялыг программалардан болгаш «Росчеткиниң» төлевилелдеринден алыры көрдүнген.
ТР-ниң одалга болгаш энергетика сайыдының албан-хүлээлгезин күүседип турар Роман Кажин-оолдуң чугаазы-биле алырга, немелде энергия шугумун кииреринге четпейн турар 7 миллиард рубльди тывар дээш федералыг компаниялар-биле чугааны чорудуп турар.
Владислав Ховалыг Москвага оон ыңай электри энергиязының өртээниң тарифтерин эвээжедириниң дугайында база чугаалашкан. “Каш хуу эвээжээнин июнь эгезинде шупту деңге билип алыр бис” – деп ол чугаалаан.
Ак-Суг хөмүр-даш тывыжында завод тудуунуң төлевилелиниң боттаныышкыны кандыг чадада чоруп турарын журналистер сонуургап айтырган.
– 2020 чылдың майда бо төлевилел экологтуг экспертизаны чедиишкинниг эрткен. 2024 чылда ук төлевилел боттаныр ужурлуг. Комбинатка 2000 ажыг кижини ажылга хаара тудар. Бо төлевилел-биле келир үеде комбинатка ажылдаар кадрларны белеткээр даг техникумунуң тудуун планнап турар – деп В. Ховалыг харыылаан.
Владислав Товарищтайович тудуг дугайында база чугаалаан: «Тывага тудуг сезону кончуг кыска хуусаалыг деп чүүл билдингир. Бисте оран-саваның дөрбелчин метр бүрүзү алдын өртектиг болгай. Виталий Мутконуң удуртканы «Дом.рф» деп күрүне корпорациязының деткимчезиниң ачызында тудуг адырынга хөлчок эки аргалар ажыттынып келир. Чоокку үеде бо корпорация-биле кады ажылдажылганың дугайында керээни чарар деп турар бис. Ооң боттанылгазын бо сезонда-ла эгелей бээр бис. Чуртталга тудуунуң хемчээлдерин улгаттырган тудум бажыңнар өртектеринге эки салдар чедирер аргалыг апаар бис» – деп дыңнаткан.
Россияның Тудуг болгаш чуртталга-коммунал ажыл-агый сайыды Ирек Файзуллин-биле ужуражылгазын база демдеглээн:
“Регионнуң тудуг комплекизиниң хөгжүлдези, аварийлиг чуртталга бажыңнарындан хамаатыларны өскээр көжүрери, федералдыг программалар күүселдези – чугааның кол кезээ болган. Тывада бажыңнар өртээ дыка улуг, тудуг ажылдарын көвүдеткени-биле байдал өскерлир чадавас. Ынчангаш федералдыг деңнелде деткимче дыка херек, ужуражылга үезинде ол талазы-биле дугуржулганы чедип алган бис”.
Оон аңгыда, В. Ховалыг «Роснефть» компанияның президентизиниң оралакчызы-биле кывар-чаар чүүлдүң шынарын канчап бедидип алырын база ооң өртээн өстүрбезиниң дугайында чугаалашканын журналистерге дыңнаткан. Удавас «Роснефтини» төлээлеп, бөлүк ажылдакчылар келир. Ынчан ол айтырыгны шыңгыы шиитпирлеп эгелээрин чугаалашкан.
ТуваМедиаГрупп