Саң салган соонда, чаа хүн хөөреп үнүп кээрге, чолукшуур деп ёзулал эгелей бээр. Чолукшулга деп сөс «чол, чол-кежик» деп сөстен укталган болуп турар. Ол дээрге кижилерниң бот-боттарынга хүндүткел, аас-кежик илереткен байыр чедириишкини болур. Бот-боттарынга байыр чедиржирде, хар-назын, төрел-дөргүл барымдаалаар. Аныяк назылыг улус улуг назылыг улуска байыр чедирер.
Шагааның эге хүнүнде өг-бүле улус эң-не улуг назылыг өгбезинге чедип, кадак тудуп чолукшуур. Дараазында өг-бүлелиг алышкы-халышкы, угбашкы-дуңмашкы улус ажы-төлүн эдерткеш, бот-боттары удур-дедир аалдажып чолукшужар. Үш дугаарында Шагаа байырлалы өг-бүле, төрел кызыгаарындан үнүп, кожа-хелбээ, өңнүк-тала улустарже тарап, бүгү чоннуң найырынче шилчиир.
Чолукшуурда бичии назылыг кижи холдарының адыштарын өрү көрүндүр, улуг кижи куду көрүндүр сунчур. Бо дээрге улуг кижиниң талазындан “бичии кижиге эки сеткил күзеп тур мен”, бичии кижиниң талазындан “улуг кижиниң кежиин хүлээвишаан, кезээде дузалажып чорууйн” дээн уткалыг. Чолукшужуп турар улус куспакташпас, чүгле адыштарын азы билектерин дегзи аарак сөлежир.
ИА ТуваМедиаГрупп
